Gospodarka odpadami to dziedzina, która wymaga starannie opracowanych dokumentów prawnych. Regulują one zarówno zasady zbiórki odpadów, jak i ich przetwarzania, utylizacji i odzyskiwania. Nakładają obowiązki na przedsiębiorców i gospodarzy domów oraz wskazują sankcje za niewywiązanie się z nich.
Ustawa o odpadach
Gospodarkę odpadami w Polsce reguluje ustawa, która została uchwalona w nowej formie 14 grudnia 2012 roku. To efekt nowelizacji obowiązujących wcześniej przepisów. Dostosowała ona dokument zarówno do wymogów unijnych, jak i do nowej polityki państwa w tym zakresie. Wśród wprowadzonych zmian znalazły się między innymi nowe pojęcia wskazujące na kierunek, jaki przyjęła polityka gospodarowania odpadami. Te pojęcia to:
- przygotowanie do ponownego użycia,
- przetwarzanie,
- selektywne zbieranie,
- bioodpady
- odpady zielone.
Zmianie uległo również kilka definicji, które rozszerzono o aspekt przetwarzania. Przekształcenia treści wyraźnie sugerują nową tendencję do promowania znaczącego udziału recyklingu, czyli odzyskiwania surowców z wyeksploatowanych, zużytych i wyrzuconych na śmietnik produktów.
Procesy recyklingu, odzysku i unieszkodliwiania w myśl ustawy
Ustawa o odpadach ma załączniki, które zawierają listę nowych procesów odzysku i unieszkodliwiania. Odzysk odpadów ciekłych i stałych oznaczany jest symbolem R oraz cyframi od 1 do 13. Unieszkodliwianie symbolizuje litera D i cyfry od 1 do 15. Wśród nowych metod odzyskiwania wymienia się między innymi:
- wykorzystanie w charakterze paliwa (R1),
- recykling substancji organicznych przez kompostowanie (R3),
- odzysk metali i ich związków (R4),
- regenerację kwasów i zasad (R6),
- powtórną rafinację olejów (R9).
Z kolei nowa lista procesów unieszkodliwiania odpadów obejmuje miedzy innymi:
- składowanie w gruncie lub na powierzchni (D1),
- biodegradację (D2),
- składowanie w specjalnie projektowanych składowiskach (D5),
- odprowadzanie do wód (D6) oraz do mórz i oceanów (D7),
- przekształcanie termiczne na lądzie (D10) i na morzu (D11).
W poprzedniej wersji ustawy obowiązywały też oznaczenia R14 i R15, których nie przewiduje Unia Europejska. Obecnie zostały one włączone w inne punkty.